Ứng dụng công nghệ vào ngành y tế đang là xu hướng toàn cầu, đặc biệt với sự phát triển của Dữ liệu lớn (Big Data) và Trí tuệ nhân tạo (AI). Tại Việt Nam, mặc dù tiềm năng phát triển là rất lớn, nhưng vẫn còn nhiều thách thức cần vượt qua. Trong một cuộc trao đổi gần đây với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy, GS.TS.BS Lê Hữu Song, Giám đốc Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, đã chia sẻ về những khó khăn và định hướng trong quá trình chuyển đổi số y tế.

GS.TS.BS Lê Hữu Song chỉ ra rằng để ứng dụng hiệu quả AI và Dữ liệu lớn trong y tế Việt Nam, chúng ta đang phải đối mặt với ba thách thức chính. Thứ nhất, về cơ sở hạ tầng công nghệ, nền tảng băng thông và hệ thống máy chủ chưa được chuẩn hóa. Thứ hai, về chính dữ liệu, mặc dù y tế được xem là một kho dữ liệu khổng lồ, nhưng liệu đó có phải là ‘dữ liệu sạch’, ‘dữ liệu sống’ và có giá trị hay không? Thứ ba, và cũng là yếu tố quyết định, chính là con người. Con người thường có xu hướng làm những việc dễ và quen thuộc, và thay đổi một thói quen là một cuộc cách mạng với mỗi cá nhân.

Tại Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, việc ứng dụng bệnh án điện tử và phân tích dữ liệu đang được triển khai. Tuy nhiên, GS.TS.BS Lê Hữu Song cũng thừa nhận rằng bệnh viện đang ở giai đoạn ‘bệnh án máy tính hóa’ chứ chưa phải ‘bệnh án điện tử’ đúng nghĩa. Bệnh viện đang nỗ lực để có thể vận hành bệnh án điện tử hoàn thiện theo đúng quy định của Chính phủ và Bộ Y tế.

Trong bối cảnh đó, vai trò của hợp tác trong nước và quốc tế trở nên quan trọng. GS.TS.BS Lê Hữu Song cho rằng hợp tác là điều kiện bắt buộc. Việt Nam là một nước đang phát triển, chúng ta không thể tự mình làm tất cả. Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 rất tích cực trong hợp tác quốc tế, và cũng muốn nhấn mạnh đến nguồn lực vô giá là các chuyên gia người Việt ở nước ngoài. Họ đang giữ những vị trí quan trọng tại các tổ chức, viện nghiên cứu, tập đoàn lớn trên khắp thế giới.

Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 xác định nhiệm vụ của mình không chỉ là tiếp nhận công nghệ cho riêng mình. Chúng tôi muốn trở thành trung tâm tiếp nhận, làm chủ và chuyển giao công nghệ cho toàn bộ hệ thống y tế trong nước, từ quân y đến dân y, một cách vô điều kiện. Đó là cách để chúng ta cùng nhau phát triển, cùng nhau đi lên trong cuộc cách mạng công nghệ này, và góp phần thúc đẩy sự phát triển của ngành y tế Việt Nam.

Trước những thách thức và cơ hội trong việc ứng dụng công nghệ vào y tế, việc tăng cường hợp tác quốc tế và trong nước, đẩy mạnh đầu tư vào hạ tầng công nghệ, và nâng cao năng lực cho đội ngũ y tế là những bước đi quan trọng. Từ đó, ngành y tế Việt Nam có thể tận dụng được những lợi ích mà công nghệ mang lại, nâng cao chất lượng dịch vụ y tế và sức khỏe cho người dân.

Đẩy mạnh quá trình chuyển đổi số trong ngành y tế không chỉ giúp Việt Nam bắt kịp với xu thế toàn cầu mà còn góp phần tăng cường hiệu quả trong công tác chăm sóc sức khỏe, nghiên cứu và phòng chống bệnh tật. Vai trò của các chuyên gia, các nhà nghiên cứu trong và ngoài nước là không thể thiếu trong việc tư vấn chính sách và thực thi các giải pháp công nghệ cho ngành y tế.

Ngày 12/6/2025, Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định số 1131/QĐ-TTg, công nhận công nghệ y – sinh học tiên tiến là một trong những nhóm công nghệ chiến lược quốc gia. Sự kiện này đã mở đường cho sự phát triển của lĩnh vực y học tái tạo tại Việt Nam, với sự tham gia chủ động của khu vực tư nhân. Bệnh viện Thẩm mỹ SIAM Thailand đã chính thức ra mắt Ngân hàng mô – tế bào gốc Vicells, đánh dấu bước tiến quan trọng trong ứng dụng y học tái tạo vào đời sống.

Ngân hàng mô – tế bào gốc Vicells là kết quả của hai năm chuẩn bị kỹ lưỡng, với mục tiêu xây dựng hệ sinh thái chăm sóc sức khỏe toàn diện, an toàn và chuẩn hóa. Vicells không chỉ là một ngân hàng tế bào gốc thông thường, mà còn là cầu nối giữa nghiên cứu khoa học và đời sống thực tế, giữa tiêu chuẩn quốc tế và thể trạng người Việt. Ông Thái Hoàng Sơn, Chuyên gia công nghệ cao của Vicells, CEO của Bệnh viện Thẩm mỹ SIAM Thailand, chia sẻ: ‘Cái tên Vicells là sự kết hợp giữa ‘Vietnamese’ và ‘Cells’. Chúng tôi muốn gửi gắm khát vọng xây dựng một thương hiệu Việt có năng lực toàn cầu, nơi tinh hoa công nghệ thế giới được vận hành bởi trí tuệ và tâm huyết của người Việt’.

Trước khi ra mắt, Vicells đã được Bộ Y tế cấp phép hoạt động từ tháng 01/2025, với chức năng đầy đủ: tiếp nhận, xử lý, bảo quản, lưu giữ và vận chuyển tế bào gốc từ mô mỡ, máu dây rốn, mô dây rốn và máu ngoại vi. Vicells phát triển theo hướng tích hợp cả lưu trữ và ứng dụng lâm sàng, với mục tiêu tiệm cận các chuẩn quốc tế ngay từ đầu. TS. Nguyễn Thị Kiều Oanh, Tiến sĩ chuyên ngành Khoa học Y sinh, Giám đốc Khoa học của Vicells, nhấn mạnh: ‘Điểm khác biệt của Vicells là không chỉ nhập khẩu công nghệ, mà còn phát triển hệ thống nội tại phù hợp với thể trạng, dịch tễ học và cơ địa người Việt – để đảm bảo hiệu quả điều trị cá nhân hóa trong tương lai gần’.

Sự ra đời của Vicells là dấu ấn chuyên môn, minh chứng cho khả năng khu vực tư nhân đồng hành chủ động và có trách nhiệm trong việc hiện thực hóa các chiến lược công nghệ lớn của quốc gia, đặc biệt là trong lĩnh vực y học tái tạo. Sự kiện ra mắt Vicells đã thu hút sự quan tâm của nhiều doanh nhân và khách hàng cao cấp, với sự tham gia của các hoa hậu, á hậu và người nổi tiếng. Talkshow chuyên đề ‘Bảo vệ tương lai bắt đầu từ việc bảo vệ sức khỏe ngay bây giờ’ cũng được tổ chức, với sự tham gia của các chuyên gia đến từ Vicells và đối tác chiến lược của Vicells – 5 Star Medical Club.

Ngân hàng Mô/Tế Bào Gốc Vicells không chỉ là bước tiến chiến lược của Bệnh viện Thẩm mỹ SIAM Thailand, mà còn là dấu hiệu cho thấy doanh nghiệp tư nhân tại Việt Nam đã sẵn sàng đóng vai trò chủ động trong đổi mới công nghệ y tế. Với định hướng rõ ràng, nền tảng chuyên môn vững chắc và đội ngũ nhân sự có kinh nghiệm quốc tế, Vicells được kỳ vọng sẽ trở thành một trung tâm kết nối công nghệ sinh học chuẩn quốc tế phục vụ người Việt – từ điều trị, phòng bệnh đến chăm sóc sức khỏe toàn diện.

Ung thư vú hiện là loại ung thư phổ biến nhất ở phụ nữ Việt Nam. Theo các chuyên gia y tế, nếu được phát hiện và điều trị ở giai đoạn sớm, tỷ lệ thành công lên đến 90%. Do đó, việc tầm soát định kỳ, đặc biệt là với phụ nữ từ 40 tuổi trở lên, đóng vai trò quan trọng trong việc phát hiện sớm bệnh, giảm tỷ lệ tử vong, đồng thời giảm thiểu các can thiệp điều trị xâm lấn và tăng khả năng phẫu thuật bảo tồn vú.

Ngày 18.7.2025, Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM đã tổ chức Lễ khai trương hệ thống máy X-quang vú 2D và 3D Fujifilm. Sự kiện này đánh dấu một bước tiến mới trong chẩn đoán hình ảnh và chiến lược nâng cao chất lượng tầm soát và chẩn đoán sớm ung thư vú tại Việt Nam. Hệ thống máy X-quang vú 2D và 3D Fujifilm ứng dụng kỹ thuật chụp cắt lớp kỹ thuật số hiện đại, tạo ra hình ảnh nhiều lớp sắc nét. Điều này giúp bác sĩ phát hiện chính xác cả những tổn thương rất nhỏ, từ đó đưa ra phác đồ điều trị hiệu quả.

Hệ thống này đặc biệt hữu ích với công nghệ X-quang vú 3D. Công nghệ này cho phép các bác sĩ phát hiện những vi vôi hóa hoặc tổn thương nhỏ mà X-quang vú 2D truyền thống dễ bỏ sót. Điều này có ý nghĩa đặc biệt quan trọng với phụ nữ có mô vú dày – một nhóm chiếm tỷ lệ cao tại Việt Nam. Mô vú dày thường làm giảm khả năng phát hiện ung thư vú qua hình ảnh X-quang, do đó công nghệ 3D giúp cải thiện đáng kể khả năng chẩn đoán chính xác.

Với việc đưa vào vận hành máy X-quang vú 3D Fujifilm, các bác sĩ có thể tiếp cận người bệnh một cách chủ động hơn. Hệ thống này không chỉ hỗ trợ trong việc phát hiện sớm ung thư vú mà còn giúp xác định chính xác giai đoạn bệnh, đánh giá hiệu quả điều trị và phát hiện sớm tái phát sau điều trị. Đây là một bước tiến quan trọng trong cuộc chiến chống lại ung thư vú, góp phần nâng cao chất lượng sống và tỷ lệ sống sót cho bệnh nhân.

Trong bối cảnh ung thư vú đang ngày càng phổ biến, việc đầu tư vào công nghệ hiện đại như hệ thống máy X-quang vú 2D và 3D Fujifilm là cần thiết. Nó không chỉ giúp nâng cao khả năng chẩn đoán sớm mà còn thể hiện cam kết của Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM trong việc cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe tốt nhất cho phụ nữ Việt Nam.

Để tiếp tục theo dõi và cập nhật thông tin về các tiến bộ trong chẩn đoán và điều trị ung thư vú, bạn có thể truy cập vào các trang web y tế uy tín hoặc theo dõi các thông báo từ Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM https://www.med.vmdh.vn/ . Cùng với đó, nâng cao nhận thức về tầm soát ung thư vú và khuyến khích phụ nữ thực hiện kiểm tra định kỳ là những bước đi quan trọng trong việc giảm thiểu tác động của căn bệnh này.