Cục Thống kê quốc gia Hàn Quốc vừa công bố báo cáo “Kết quả tổng điều tra dân số và nhà ở năm 2024” vào ngày 1/11/2024, cung cấp cái nhìn tổng quan về tình hình dân số và nhà ở tại Hàn Quốc. Theo báo cáo, tính đến ngày 1/11/2024, Hàn Quốc có tổng cộng 51.810.000 người cư trú tại nước này, tăng 30.000 người so với năm trước.

Trong số này, dân số người Hàn Quốc đạt 49.760.000 người, giảm 80.000 người, trong khi dân số người nước ngoài thường trú tăng lên 2.040.000 người, tăng 110.000 người. Sự gia tăng dân số người nước ngoài là một yếu tố quan trọng đóng góp vào sự tăng trưởng dân số của Hàn Quốc.

Đáng chú ý, khu vực Seoul và hai thành phố lân cận là Incheon và tỉnh Gyeonggi có dân số đạt 26,31 triệu người, chiếm 50,8% tổng dân số cả nước. Khu vực này tiếp tục xu hướng tăng trưởng hàng năm, khẳng định vị trí là trung tâm dân cư lớn nhất của Hàn Quốc.

Về số lượng hộ gia đình, Hàn Quốc hiện có tổng cộng 27 triệu hộ, tăng 270.000 hộ so với năm trước. Sự gia tăng này chủ yếu đến từ số hộ gia đình có một hoặc hai thành viên. Đáng kể, số hộ gia đình một thành viên chiếm 36,1% tổng số hộ trên cả nước, cho thấy xu hướng gia đình hạt nhân hoặc độc thân đang ngày càng phổ biến.

Tỷ trọng của các hộ gia đình một hoặc hai thành viên đã liên tục tăng kể từ những năm 2000, hiện chiếm 65,1% tổng số hộ gia đình. Số lượng thành viên trung bình trong một hộ gia đình Hàn Quốc là 2,19 người, phản ánh sự thay đổi trong cấu trúc gia đình truyền thống.

Về loại hình nhà ở, 53,9% hộ gia đình đang sinh sống tại các căn hộ chung cư. Ngoài ra, hơn 430.000 hộ đang sống ở nhà dưới tầng hầm, bán hầm hoặc tầng mái. Điều này cho thấy sự đa dạng trong loại hình nhà ở tại Hàn Quốc, đặc biệt là trong bối cảnh đô thị hóa ngày càng tăng.

Cuộc điều tra này không phải là cuộc điều tra trực tiếp diễn ra mỗi 5 năm mà dựa trên các dữ liệu hành chính hàng năm. Kết quả cụ thể của cuộc điều tra đã được đăng tải trên trang chủ của Cục Thống kê quốc gia Hàn Quốc, cung cấp thông tin chi tiết và đáng tin cậy cho công chúng và các nhà hoạch định chính sách. https://www.Statistics.go.kr/

Tuổi thọ trung bình của người dân Nhật Bản tiếp tục duy trì ở mức cao, với phụ nữ Nhật Bản dẫn đầu bảng xếp hạng trong 40 năm liên tiếp. Dựa trên báo cáo mới được công bố bởi Bộ Y tế và Lao động Nhật Bản, tuổi thọ trung bình của phụ nữ nước này trong năm 2024 đạt 87,13 tuổi, giảm nhẹ 0,01 tuổi so với năm trước. Ngược lại, tuổi thọ trung bình của nam giới là 81,09 tuổi, không thay đổi so với năm trước đó.

Mặc dù có sự giảm nhẹ, tuổi thọ trung bình của phụ nữ Nhật Bản vẫn giữ vững vị trí đầu bảng trong số các quốc gia và vùng lãnh thổ có thống kê và công bố số liệu tuổi thọ của người dân. Nam giới Nhật Bản có tuổi thọ trung bình xếp thứ 6, sau một số nước như Thụy Điển, Thụy Sĩ, Na Uy… Việc này cho thấy sự khác biệt về tuổi thọ giữa nam và nữ ở Nhật Bản vẫn còn tồn tại.

Theo báo cáo của Bộ Y tế và Lao động Nhật Bản, tỷ lệ chết do các bệnh tim mạch đã giảm đáng kể trong những năm gần đây. Tuy nhiên, các ca tử vong do tuổi già sức yếu lại gia tăng nhanh chóng. Điều này cho thấy sự thay đổi trong cơ cấu nguyên nhân tử vong của dân số Nhật Bản.

Đồng thời, tỷ lệ người cao tuổi, từ 65 tuổi trở lên, trong cơ cấu dân số của Nhật Bản đã tăng lên mức 30% – cao nhất từ trước đến nay. Người từ 75 tuổi trở lên đang chiếm khoảng 18% tổng dân số. Sự gia tăng nhanh chóng của dân số cao tuổi đang tạo ra những thách thức mới cho hệ thống y tế và an sinh xã hội của Nhật Bản.

Các chuyên gia dự tính rằng, với tốc độ dân số lão hóa và giảm tự nhiên 14 năm liên tiếp như hiện nay, đến năm 2040, tỷ lệ người cao tuổi của Nhật Bản sẽ là khoảng 35% và có thể cao hơn. Chính phủ Nhật Bản đang coi đây là tình trạng khẩn cấp ở cấp độ quốc gia và đang áp dụng nhiều biện pháp đồng bộ để giải quyết.

Nhật Bản đang phải đối mặt với thách thức của dân số lão hóa và giảm tự nhiên. Để giải quyết vấn đề này, chính phủ Nhật Bản cần có những chính sách và biện pháp hỗ trợ phù hợp, như tăng cường hệ thống an sinh xã hội, cải thiện điều kiện sống và làm việc cho người cao tuổi, cũng như khuyến khích người dân có nhiều con hơn. Bộ Y tế và Lao động Nhật Bản đang tích cực làm việc để tìm ra giải pháp cho thách thức này.

Thế giới đang chứng kiến những biến động lớn trong dân số, với nhiều quốc gia trải qua giai đoạn tăng trưởng mạnh mẽ và đạt đỉnh dân số trong những thập kỷ gần đây. Khái niệm “đỉnh dân số” ám chỉ thời điểm dân số của một quốc gia đạt mức cao nhất trước khi bắt đầu giảm dần. Mới đây, dự báo từ các chuyên gia cho thấy Mỹ, nền kinh tế hàng đầu thế giới, có khả năng chưa đạt đỉnh dân số trong thế kỷ này, ngụ ý rằng dân số nước này sẽ tiếp tục tăng trưởng sau năm 2100.

Thông tin trên được đưa ra dựa trên dữ liệu từ Báo cáo Triển vọng Dân số Thế giới năm 2024 của Liên hợp quốc. Báo cáo này phân tích các yếu tố quan trọng như tỷ lệ sinh, tỷ lệ tử vong và dân số nhập cư ròng để đưa ra dự báo chính xác về dân số của 40 nền kinh tế trên toàn thế giới. Dự báo chỉ ra rằng nhiều quốc gia châu Phi, bao gồm Nigeria, Ethiopia và Cộng hòa Dân chủ Congo, sẽ tiếp tục tăng trưởng dân số trong nhiều thập kỷ tới và đạt đỉnh vào cuối thế kỷ này.

Ngược lại, phần lớn các nền kinh tế châu Á và châu Âu đang đối mặt với tình trạng dân số ổn định hoặc bắt đầu xu hướng giảm. Sự thay đổi trong cơ cấu dân số này đặt ra những thách thức và cơ hội mới cho các quốc gia trong việc quản lý và phát triển nguồn nhân lực, đồng thời đảm bảo các dịch vụ xã hội và kinh tế cho dân số tăng.

Đặc biệt, Việt Nam cũng có những dự báo đáng chú ý. Theo đó, Việt Nam dự kiến đạt đỉnh dân số khoảng 110 triệu dân vào năm 2049. Thông tin này không chỉ mang lại những thách thức mà còn tạo ra cơ hội cho Việt Nam trong việc hoạch định chính sách phát triển bền vững, quản lý nguồn nhân lực hiệu quả và đảm bảo an sinh xã hội cho người dân.

Hiểu và nắm bắt được xu hướng dân số là chìa khóa giúp các quốc gia, trong đó có Việt Nam, có thể xây dựng và thực hiện các quyết sách phù hợp. Điều này không chỉ góp phần vào sự phát triển bền vững của mỗi quốc gia mà còn đảm bảo sự thịnh vượng và chất lượng cuộc sống cho người dân trong tương lai.

Đối với các quốc gia trên thế giới, việc dự đoán và chuẩn bị cho những thay đổi trong dân số là hết sức quan trọng. Các chính phủ và tổ chức quốc tế cần phối hợp chặt chẽ để chia sẻ thông tin, kinh nghiệm và hỗ trợ lẫn nhau trong việc giải quyết những thách thức liên quan đến dân số. Qua đó, mỗi quốc gia có thể tận dụng cơ hội và vượt qua thách thức, hướng tới mục tiêu phát triển bền vững.

Cộng tác viên (CTV) dân số đóng vai trò quan trọng trong việc đưa các chính sách dân số đến với người dân. Họ là những người tận tâm, nhiệt huyết và không quản ngại khó khăn để thực hiện nhiệm vụ này. Để làm tốt công tác dân số, CTV dân số phải có khả năng dân vận, vận động và tuyên truyền hiệu quả.

Chị Doãn Thị Việt Thanh, CTV dân số thôn Giai Lệ, xã Tiên Hoa, đã chia sẻ về công việc của mình. Chị cho biết, để tuyên truyền hiệu quả, cần phải nắm vững danh sách các cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ, rà soát từng đối tượng để có cách tuyên truyền phù hợp. Bên cạnh đó, chị áp dụng phương pháp gặp họ ở đâu sẽ vận động, tuyên truyền ở đó, lồng ghép tuyên truyền vào các cuộc nói chuyện, vì vậy hiệu quả tuyên truyền cao hơn.

Bà Trần Thị Gấm, CTV dân số thôn Hạ Cát, xã Quang Hưng, đã có 30 năm kinh nghiệm trong công việc này. Bà đã trở nên thân thuộc với mỗi hộ gia đình trong thôn và luôn miệt mài với công việc tuyên truyền, vận động người dân thực hiện tốt chính sách dân số. Bà Gấm cho biết, trước đây, khi đến một số gia đình, do nhận thức hạn chế nên một số người tỏ ra lạnh nhạt, nhưng bà kiên trì tìm hiểu hoàn cảnh, khéo léo, nắm tâm lý từng người, sau đó tuyên truyền, vận động bằng tất cả những kinh nghiệm, kiến thức của mình.

Nhờ sự đóng góp tích cực của các CTV dân số như bà Gấm, hằng năm gần 90% số người cao tuổi của thôn được khám sức khỏe định kỳ ít nhất 1 lần trong năm; 100% số trẻ em trong độ tuổi được uống vitamin A và tiêm phòng theo quy định; hơn 70% số cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ sử dụng các biện pháp tránh thai hiện đại; 100% số phụ nữ mang thai được tư vấn, khám sức khỏe và tiêm phòng uốn ván; hơn 60% số phụ nữ mang thai được khám sàng lọc trước sinh…

Theo số liệu của Chi cục Dân số và Trẻ em tỉnh, sau khi hợp nhất tỉnh, hiện nay, toàn tỉnh có hơn 3.900 CTV dân số. Những bước chân của CTV dân số in dấu trên mọi ngõ ngách của từng khu dân cư, từng thôn, xóm làm nhiệm vụ cung cấp thông tin, giúp Trạm y tế địa phương có những số liệu tin cậy, cập nhật về công tác dân số. Từ đó, tham mưu với chính quyền địa phương đưa ra những giải pháp cụ thể, thiết thực, hiệu quả nhằm nâng cao chất lượng dân số, nâng cao sức khỏe và trình độ dân trí của người dân.

Đồng chí Phạm Văn Khởi, Chi cục trưởng Chi cục Dân số và Trẻ em tỉnh, cho biết: Hằng năm, chi cục và các đơn vị làm công tác dân số trong tỉnh đều tổ chức các lớp tập huấn, nâng cao kỹ năng, phương pháp truyền thông, vận động cho đội ngũ CTV dân số. Bên cạnh đó, cung cấp thông tin, kiến thức về công tác dân số như: Sàng lọc trước sinh và sơ sinh; chăm sóc sức khỏe vị thành niên, thanh niên; chăm sóc sức khỏe người cao tuổi; giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh… giúp đội ngũ CTV dân số có thêm kiến thức để phục vụ cho công việc.