Nhân dịp kỷ niệm những ngày tháng 7, các cán bộ, đoàn viên thanh niên (ĐVTN) xã Sơn Đông đã tổ chức hoạt động thăm và trò chuyện với những người mẹ, người cha, và thân nhân của các gia đình liệt sĩ trên địa bàn xã. Tại căn nhà nhỏ ở thôn Hương Ngãi, cụ bà Triệu Thị Trinh không thể giấu được niềm xúc động khi được ngắm nhìn lại bức ảnh rõ nét của người con trai, liệt sĩ Triệu Quốc Bình.

Liệt sĩ Triệu Quốc Bình, sinh năm 1946, đã hy sinh tại mặt trận phía nam vào năm 1967. Bức hình duy nhất còn lại của ông đã được phục chế một lần trước đây, tuy nhiên do thời gian và công nghệ thời điểm đó còn hạn chế, nên chất lượng ảnh đã không còn rõ nét. Những hình ảnh như thế đã thôi thúc thế hệ trẻ trong việc tìm cách phục hồi và bảo lưu những kỷ niệm quý giá này.

Trước khi triển khai chương trình phục hồi ảnh liệt sĩ, Tỉnh Đoàn đã chỉ đạo các cơ sở đoàn tiến hành khảo sát thực tế tại địa phương. Qua đó, họ đã nắm được tình hình có những liệt sĩ ra đi và để lại tấm hình cho gia đình, nhưng nhiều người chỉ còn là tấm ảnh vẽ chì chân dung từ người thân miêu tả lại. Thời gian trôi qua, những tấm hình kỷ niệm, những di ảnh thờ cũng đã phai mờ và hư hỏng theo năm tháng, khiến cho việc nhận diện trở nên khó khăn.

Với lòng tri ân và biết ơn sâu sắc đối với các liệt sĩ, các đoàn viên thanh niên đã phát động chương trình phục hồi ảnh liệt sĩ. Mục tiêu của chương trình là mong muốn được phục hồi những tấm ảnh mà các anh hùng liệt sĩ để lại, giúp cho người thân có thể nhìn lại gương mặt thân yêu sau nhiều năm tháng chỉ còn trong ký ức. Chương trình được thực hiện chủ yếu từ nguồn xã hội và đã được nhiều đơn vị, tổ chức đồng hành hỗ trợ.

Các bức ảnh được phục dựng bằng công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI), với sự hỗ trợ kỹ thuật từ các chuyên gia. Quá trình phục hồi ảnh đòi hỏi sự tỉ mỉ và thông tin chính xác từ gia đình cung cấp. Nhờ công nghệ hiện đại, hình ảnh các liệt sĩ được tái hiện một cách sống động và chân thực. Điều này không chỉ giúp người thân có cơ hội nhìn lại gương mặt thân yêu mà còn đóng góp vào việc giữ gìn và phát huy truyền thống lịch sử và văn hóa của dân tộc.

Chương trình phục hồi ảnh liệt sĩ đã không chỉ mang lại niềm vui cho người thân của các liệt sĩ mà còn góp phần giáo dục thế hệ trẻ về truyền thống lịch sử và lòng biết ơn đối với những người đã hy sinh vì Tổ quốc. Thông qua hoạt động này, các đoàn viên thanh niên đã thể hiện sự trân trọng và tri ân sâu sắc đối với các anh hùng liệt sĩ, đồng thời tiếp tục phát huy truyền thống “Uống nước nhớ nguồn” của dân tộc Việt Nam.

…

Nhân dịp kỷ niệm 78 năm Ngày Thương binh – Liệt sĩ (27/7/1947 – 27/7/2025), Phòng An ninh điều tra đã tổ chức một hoạt động ý nghĩa và thiết thực khi đến thăm hỏi, động viên và tặng quà cho bà Lê Thị Chấn – một thương binh trong cuộc kháng chiến chống Mỹ.

Đoàn công tác đã có một buổi thăm hỏi đầy ấm áp và trân trọng khi đến gặp bà Lê Thị Chấn. Họ ân cần thăm hỏi về sức khỏe, đời sống của bà và bày tỏ sự tri ân sâu sắc trước công lao, sự hy sinh to lớn của bà trong sự nghiệp cách mạng giải phóng dân tộc. Thông qua hoạt động này, họ mong muốn bà luôn sống vui, sống khỏe và tiếp tục là một tấm gương sáng cho con cháu và thế hệ trẻ noi theo.

Việc tổ chức thăm hỏi, tặng quà nhân Ngày Thương binh – Liệt sĩ không chỉ là một hoạt động có ý nghĩa nhân văn sâu sắc mà còn thể hiện lòng biết ơn sâu sắc đối với các thương binh đã cống hiến một phần xương máu cho sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước. Đây cũng là dịp quan trọng để toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta tưởng nhớ, tri ân các bậc cách mạng tiền bối, anh hùng liệt sĩ – những người con ưu tú của dân tộc đã chiến đấu anh dũng, hy sinh vì độc lập, tự do của Tổ quốc.

Trong dịp này, các hoạt động thăm hỏi, tặng quà cho các thương binh, gia đình liệt sĩ được diễn ra trên cả nước. Đây là một truyền thống tốt đẹp của dân tộc ta, thể hiện sự quan tâm và biết ơn của xã hội đối với những người đã cống hiến cho Tổ quốc.

Thông qua hoạt động này, chúng ta không chỉ thể hiện lòng biết ơn đối với các thương binh, liệt sĩ mà còn giáo dục cho thế hệ trẻ về truyền thống lịch sử, về sự hy sinh và cống hiến của các thế hệ đi trước. Từ đó, thế hệ trẻ sẽ nhận thức được trách nhiệm của mình trong việc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Ngày 17/2/1979 – một dấu mốc lịch sử đau thương và oai hùng trong cuộc chiến bảo vệ biên giới của Việt Nam. Trên suốt chiều dài biên giới, từ những vùng núi cao phía Bắc đến những mảnh đất ven biển phương Nam, hàng ngàn cán bộ, chiến sĩ ưu tú của Công an nhân dân vũ trang (CANDVT), tiền thân của Bộ đội Biên phòng (BĐBP) đã sẵn sàng hy sinh thân mình vì Tổ quốc, dũng cảm chiến đấu và anh dũng hy sinh hoặc mang thương tật suốt đời. Máu xương của các anh hùng, liệt sĩ đã tô thắm lá cờ cách mạng vẻ vang, để đất nước ta hôm nay được nở hoa độc lập và kết trái tự do.

Trong gần hai năm thực hiện cuốn sách “Những tượng đài bất tử trên biên giới”, tôi đã có cơ hội đến dâng hương tại tất cả các bia tưởng niệm liệt sĩ BĐBP trên cả nước. Mỗi khi đến một nơi, mỗi tên người được khắc ghi lại là một phần của lịch sử máu lửa mà dân tộc ta không được quên lãng. Tại Đồn Biên phòng Phú Mỹ – Đồn CANDVT Phú Mỹ cũ (thuộc tỉnh An Giang), đơn vị duy nhất của lực lượng có 100% cán bộ, chiến sĩ hy sinh, tôi đã đứng rất lâu như để gửi lời tri ân đến các anh từ thế hệ hôm nay…

Ngày 17/5/1978, sau nhiều đợt tấn công thất bại, quân Pol Pot đã điều động 4 tiểu đoàn đánh thẳng vào Đồn CANDVT Phú Mỹ. Khi đã sử dụng hết viên đạn cuối cùng, cán bộ, chiến sĩ của đơn vị vẫn dũng cảm cầm súng, không hạ đầu hàng, quyết tâm chiến đấu đến hơi thở cuối cùng. Điều khiến tôi xúc động nhất là ở bất kỳ đâu, cũng có rất nhiều người dân, các già làng, trưởng bản, cán bộ, chiến sĩ Biên phòng thuộc lòng từng cái tên trên bia mộ. Họ nhớ rõ từng trận đánh, từng chi tiết và giữ gìn những mẩu kỷ vật của các thế hệ đi trước như giữ một phần máu thịt của chính mình.

Hiện nay, trên cả nước có 136 đồn Biên phòng với cán bộ, chiến sĩ hy sinh qua các thời kỳ, tổng số hơn 1.370 liệt sĩ. Trong đó, hơn 50 đồn và đơn vị Biên phòng đã xây dựng bia, nhà bia, đài tưởng niệm để mãi khắc ghi sự hy sinh, cống hiến to lớn của các anh hùng liệt sĩ – những người đã hiến dâng trọn đời mình cho từng tấc đất biên cương của Tổ quốc.

Trần Thị Tuấn, một người phụ nữ đã hơn 60 năm qua âm thầm ở vậy để thờ chồng, người liệt sĩ đã hy sinh trong chiến trường, là một biểu tượng sâu sắc và lặng lẽ về đức thủy chung và sự hy sinh thầm lặng của những người ở lại sau chiến tranh.

Ở thôn Tân Phong, xã Kỳ Anh, tỉnh Hà Tĩnh, bà Trần Thị Tuấn đã sống một cuộc đời tương đối cô đơn nhưng đầy ý nghĩa. Câu chuyện về bà bắt đầu từ một tình yêu trong trắng và trong sáng, giữa bà và ông Nguyễn Đình Huề, một người lính trẻ tuổi, vào thời kỳ chiến tranh.

Tình yêu của bà Tuấn và ông Huề bắt đầu trong những ngày tháng khó khăn của chiến tranh, khi họ quen nhau trong các buổi sinh hoạt thanh niên và trong những lần làm việc cùng nhau trên cánh đồng. Cuộc hôn lễ của họ diễn ra vào ngày 26/12/1962, tuy nhiên chỉ mười ngày sau, ông Huề lại phải trở lại đơn vị chiến đấu. Mỗi năm, ông chỉ có thể về thăm bà một hoặc hai lần, và mỗi lần gặp nhau đều là một lần họ phải chia ly.

Năm 1965, trong một trận đánh ác liệt, ông Huề đã hy sinh. Tin tức về sự ra đi của ông được thông báo qua một bức điện báo ngắn ngủi. Từ đó, căn nhà nhỏ của bà Tuấn không còn tiếng cười và bước chân của người lính trẻ, thay vào đó là sự cô đơn và nỗi nhớ kéo dài.

Hơn nửa thế kỷ qua, bà Tuấn đã sống một cuộc đời chỉ để thờ chồng. Bà đã từ chối tất cả những người đàn ông khác khi họ ngỏ ý muốn sẻ chia cuộc sống với bà. Đối với bà, tình yêu không được đo bằng thời gian sống bên cạnh nhau, mà bằng sự chung thủy và tình yêu mà một người dành cho người khác đến cuối đời.

Hiện tại, cuộc sống của bà Tuấn khá khó khăn. Bà dựa vào trợ cấp chính sách và sự giúp đỡ của hàng xóm. Mỗi tháng Bảy, bà lại nhận được sự thăm hỏi và tặng quà từ chính quyền và hội phụ nữ. Tuy nhiên, bà vẫn chưa thể quên được người chồng đã mất. Tâm nguyện của bà là được biết nơi ông được an nghỉ để bà có thể thắp cho ông một nén nhang.

Tuổi đã cao, sức đã yếu, nhưng bà Tuấn vẫn không từ bỏ tâm nguyện đó. Nó là động lực để bà sống tiếp qua từng ngày tháng. Câu chuyện về bà Trần Thị Tuấn là một minh chứng cho sự hy sinh và đức thủy chung của những người phụ nữ Việt Nam trong thời chiến tranh.

Những người như bà Tuấn không trực tiếp cầm súng chiến đấu, nhưng sự hy sinh của họ là không nhỏ. Họ đã đánh đổi cả thanh xuân của mình để giữ gìn ký ức về một lời hứa chưa trọn của người lính năm xưa. Cuộc chiến đã qua đi, nhưng hình ảnh của những người vợ như bà Tuấn vẫn còn đó, như một biểu tượng của tình yêu, sự hy sinh và lòng thủy chung.

Trong tháng Bảy tri ân, cả nước tưởng nhớ công lao của các anh hùng liệt sĩ đã ngã xuống vì Tổ quốc, và cũng cúi đầu trước những người mẹ, người vợ như bà Trần Thị Tuấn – một biểu tượng sống động của lòng thủy chung, đức hy sinh và nghĩa tình với người chồng đã ngã xuống vì Tổ quốc.

Đã 50 năm trôi qua kể từ trận đánh Ngã 6 – Bằng Lăng, ông Đào Duy Cử vẫn không thể quên ký ức bi hùng khi 12 đồng đội của ông đã hy sinh tại Cái Bè. Cho đến nay, ông vẫn âm thầm đi tìm mộ đồng đội để đưa các anh về với đất mẹ. Hành trình của ông Cử là một câu chuyện đầy cảm xúc và nghị lực, một tấm gương sáng về lòng nhân ái và trách nhiệm đối với đồng đội đã ngã xuống.

Ông Cử, sinh năm 1957, quê ở thôn Cống Xuyên, xã Thượng Phúc, Hà Nội, đã tham gia quân đội từ năm 1974 và trải qua nhiều trận đánh ác liệt tại chiến trường miền Nam. Trận đánh Ngã 6, Bằng Lăng vào ngày 11/3/1975 là một trong những trận đánh khốc liệt nhất mà ông đã tham gia. Trong trận chiến đó, 11 đồng chí đã anh dũng hy sinh, và ông Cử cũng bị thương nặng.

Mặc dù đã giải phóng, ông Cử vẫn không quên được những đồng đội đã ngã xuống. Ông đã quyết tâm đi tìm mộ đồng đội và đưa họ về quê nhà. Với sự giúp đỡ của người dân và chính quyền địa phương, ông đã tìm được vị trí của nhiều ngôi mộ đồng đội. Hơn 25 năm qua, ông đã tổ chức khoảng hơn 10 chuyến đi như vậy.

Ông Cử đã giúp đưa 9 liệt sĩ trở về quê nhà, trong đó có liệt sĩ Hoàng Văn Tương, người đồng đội từng chiến đấu cùng ông ở trận đánh năm 1975. Ông vẫn tiếp tục đi tìm mộ đồng đội và không bỏ cuộc, dù hành trình có nhiều khó khăn và thử thách.

Không chỉ đi tìm mộ liệt sĩ, ông Cử còn là người khởi xướng các chương trình đền ơn đáp nghĩa tại địa phương. Ông đã vận động cán bộ công nhân viên đóng góp ngày lương, quyên góp xây dựng những căn nhà tình nghĩa trị giá hàng chục triệu đồng cho gia đình chính sách.

Với những đóng góp không mệt mỏi, ông Cử đã được Chủ tịch nước trao tặng Huy chương Kháng chiến hạng Nhì, Huân chương Chiến công hạng Ba, và nhiều Bằng khen, Kỷ niệm chương khác. Tuy nhiên, với ông Cử, phần thưởng quý giá nhất là những lần được đưa đồng đội về quê, được thấy người mẹ liệt sĩ ôm tro cốt con trong nước mắt.

Ông Cử cho biết, ông sẽ tiếp tục đi tìm, để đưa được hết các đồng đội đã hy sinh của mình trở về quê hương. Mặt khác, ông vẫn tiếp tục mong muốn được đóng góp chăm lo cho các gia đình chính sách thông qua việc xây nhà tình nghĩa, tặng quà… Ông muốn làm được thật nhiều việc đền ơn, đáp nghĩa để tri ân những đồng đội đã ngã xuống cho cuộc sống tự do hôm nay.

Suốt hơn một năm qua, hàng nghìn cán bộ công an đã không ngại nắng mưa, ngày đêm rong ruổi khắp các làng quê Việt Nam để thu thập mẫu ADN của thân nhân liệt sĩ. Nhờ vậy, hành trình “trả lại tên cho các Anh hùng” đã chuyển mình với sự hỗ trợ của trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn và công nghệ gen tiên tiến, mở ra những bước đột phá đầy ý nghĩa.

Ngày 23/7/2024, nhân kỷ niệm 77 năm Ngày Thương binh – Liệt sĩ, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã nhấn nút khởi động Ngân hàng Gen (ADN) thân nhân liệt sĩ chưa xác định thông tin và thân nhân liệt sĩ. Dự án do Bộ Công an đứng ra thực hiện, với sự đồng hành của GeneStory, đơn vị tiên phong trong việc tạo lập dữ liệu cho Ngân hàng gen. Tròn một năm sau, dự án đã thu được hơn 51.000 mẫu gen từ khắp mọi miền đất nước. Mỗi mẫu gen là một tia hy vọng, thắp sáng niềm tin cho những gia đình vẫn ngày đêm mong ngóng.

16 gia đình đã tìm lại được hài cốt người thân, 16 liệt sĩ được trở về quê hương sau hàng chục năm nơi chiến trường xa. Trong số những gia đình tìm được người thân, có gia đình liệt sĩ Lương Bá Nho, người đã hy sinh vào năm 1970. Hài cốt của anh được tìm thấy tại nghĩa trang liệt sĩ Đức Cơ, tỉnh Gia Lai, sau hơn 50 năm mất tích. Sự kiện này không chỉ mang lại niềm vui cho gia đình mà còn cho thấy hiệu quả của việc ứng dụng công nghệ gen trong việc xác định danh tính liệt sĩ.

Giáo sư Vũ Hà Văn, nhà đồng sáng lập GeneStory, khẳng định rằng công nghệ gen tiên tiến sẽ giúp nối lại những mảnh ghép của quá khứ và hiện tại. “Mỗi một mẫu gen được thu thập hôm nay không chỉ là mẫu vật sinh học, mà còn là sự kết nối ký ức, sự nối dài của tình thân qua nhiều thế hệ.”

Dự án Ngân hàng Gen Việt Nam đặt mục tiêu thu thập 1 triệu mẫu gen từ thân nhân để xác định danh tính cho khoảng 500.000 liệt sĩ. Với sự hỗ trợ của các thuật toán AI và hệ thống dữ liệu tham chiếu đặc trưng của người Việt, dự án hứa hẹn sẽ mở ra một kỷ nguyên mới trong việc xác định danh tính liệt sĩ và ứng dụng trong các lĩnh vực khác như chăm sóc sức khỏe cá nhân hóa và y tế.

Đoàn Thị Lan, một người phụ nữ Việt Nam kiên cường và nhân hậu, đã dành cả cuộc đời mình để thực hiện các công tác thiện nguyện, giúp đỡ những hoàn cảnh khó khăn tại địa phương. Ở tuổi 86, bà vẫn minh mẫn và khỏe mạnh, xem việc làm thiện nguyện là nguồn vui và cách tích đức cho con cháu.

Bà Lan đã trải qua một cuộc đời đầy thử thách, bắt đầu từ khi chồng bà hy sinh trong chiến trường miền Nam vào năm 1971. Với 3 người con nhỏ, bà phải tự mình chăm sóc và nuôi dưỡng. Sau đó, bà quyết định rời quê vào miền Nam với hy vọng tìm mộ chồng và em chồng cũng hy sinh trong chiến tranh. Tuy nhiên, đến nay, gia đình bà vẫn chưa thực hiện được tâm nguyện này.

Bằng tình cảm và sự chia sẻ, bà Lan đã bắt đầu hành trình thiện nguyện của mình. Sử dụng số tiền trợ cấp hàng tháng của Nhà nước dành cho thân nhân liệt sĩ, bà đã hỗ trợ các hoàn cảnh khó khăn. Trung bình mỗi năm, bà tặng khoảng 50 triệu đồng cho quỹ khuyến học địa phương và các trường học trên địa bàn phường Bình Long. Số tiền này phần lớn đến từ chế độ đãi ngộ Nhà nước dành cho vợ liệt sĩ.

Bà Lan chia sẻ rằng việc giúp đỡ người khác mang lại niềm vui và ý nghĩa cho cuộc đời của bà. Không chỉ giúp đỡ về mặt vật chất, bà còn chia sẻ tình yêu thương và sự quan tâm đến những người xung quanh. Niềm hạnh phúc của bà là các con, cháu đều trưởng thành và có đóng góp tích cực cho xã hội. Hầu hết các con, cháu của bà đều theo nghề y với mong muốn đem tài năng và y đức để chữa bệnh, cứu người.

Sự tận tâm và lòng nhân hậu của bà Lan đã làm nên một tấm gương sáng trong cộng đồng. Câu chuyện về bà là minh chứng cho việc sống một cuộc đời có ý nghĩa, khi mà những hành động nhỏ bé có thể mang lại niềm vui và sự giúp đỡ cho nhiều người.

Thông qua các hoạt động thiện nguyện của mình, bà Lan cũng hy vọng truyền cảm hứng cho các thế hệ sau này về tầm quan trọng của việc giúp đỡ người khác và sống một cuộc đời có ý nghĩa. Một hành trình dài với nhiều việc làm tốt đẹp của bà Lan chắc chắn sẽ tiếp tục là động lực cho nhiều người học hỏi và noi theo.

Tháng 7 lại về, không chỉ là một tháng của mùa hè mà còn là thời điểm để người dân Việt Nam tưởng nhớ và tri ân những người đã ngã xuống vì Tổ quốc. Tại Nghĩa trang Liệt sĩ tỉnh Đồng Nai, hàng ngàn người đã đến để thực hiện nghi lễ này, trong đó có nhiều cựu chiến binh, thân nhân liệt sĩ và các bạn trẻ muốn tìm hiểu về lịch sử.

Ông Lê Hồng Thái, một cựu chiến binh 76 tuổi, là một trong những người đã đến Nghĩa trang Liệt sĩ tỉnh Đồng Nai trong tháng 7 này. Ông đã có 5 tháng 17 ngày đêm vượt Trường Sơn, cùng đồng đội đi qua những tháng ngày bom đạn ác liệt. Trong trận đánh Tết Mậu Thân 1968 tại sân bay Biên Hòa, ông đã mất người bạn chiến đấu thân thiết của mình. Mỗi năm, ông Thái lại đến đây để gặp lại các đồng đội, kể cho họ nghe về chuyện gia đình, cuộc sống và ôn lại những tháng năm gian khổ. Không thể nào quên những đồng đội của mình, ông Thái lại rơi nước mắt mỗi lần đến đây.

Cũng tại Nghĩa trang Liệt sĩ tỉnh Đồng Nai, một lễ tiễn đưa đã diễn ra trong không khí lặng lẽ nhưng đầy xúc động. Hài cốt Liệt sĩ Hoàng Văn Huyên đã được đưa về với quê hương đất mẹ tại phường Nếnh, tỉnh Bắc Ninh, sau hơn 50 năm an nghỉ tại mảnh đất phương Nam. Trong giây phút nghẹn ngào khi đón nhận hài cốt người thân, anh Hoàng Trung Kiên, cháu ruột của liệt sĩ, đã bày tỏ sự biết ơn chính quyền và nhân dân tỉnh Đồng Nai đã giúp đỡ hết lòng để đưa chú ông trở về quê trong dịp đầy ý nghĩa này.

Chuyến trở về của Liệt sĩ Huyên không chỉ là sự nối dài một hành trình dang dở, mà còn nhắc nhớ thế hệ hôm nay về những hy sinh lặng thầm mà lớn lao để có được hòa bình hôm nay. Ông Nguyễn Xuân Cương, Chủ tịch Hội Hỗ trợ gia đình liệt sĩ tỉnh Đồng Nai, cho biết hội đã tổ chức nhiều hoạt động nghĩa tình như viếng nghĩa trang, thăm hỏi, tặng quà các gia đình chính sách và thân nhân liệt sĩ, và đặc biệt là phối hợp với cơ quan chức năng tiến hành giám định ADN để đối chiếu giữa mẫu hài cốt và thân nhân, nhằm xác định danh tính những liệt sĩ còn thiếu thông tin.

Những hoạt động này không chỉ giúp đỡ các gia đình liệt sĩ mà còn góp phần giáo dục thế hệ trẻ về truyền thống lịch sử và lòng yêu nước. Thông qua các hoạt động này, người dân Việt Nam tiếp tục thể hiện lòng biết ơn và tri ân sâu sắc đối với những người đã hy sinh vì Tổ quốc.

Trong những ngày tháng 7 này, người dân Việt Nam khắp nơi đều thể hiện lòng nhớ ơn và tri ân đối với các liệt sĩ đã ngã xuống vì Tổ quốc. Những hoạt động tưởng nhớ và tri ân này không chỉ diễn ra tại các nghĩa trang, mà còn ở các địa phương, cơ quan, đơn vị trên cả nước. Thông qua các hoạt động này, chúng ta tiếp tục phát huy truyền thống “Uống nước nhớ nguồn” và thể hiện lòng biết ơn sâu sắc đối với những người đã hy sinh vì độc lập, tự do của dân tộc.

Nghĩa trang Liệt sĩ tỉnh Đồng Nai là một trong những nơi diễn ra các hoạt động tưởng nhớ và tri ân các liệt sĩ. Với hàng ngàn mộ liệt sĩ, đây là một nơi thiêng liêng và đáng nhớ. Mỗi chuyến thăm viếng và tri ân tại đây đều mang lại những cảm xúc sâu sắc và đánh thức lòng yêu nước, trách nhiệm và nghĩa vụ của mỗi người đối với Tổ quốc.

Ngân hàng Gen liệt sĩ: Một năm hoạt động, hơn 51.000 mẫu ADN thu nhận, 16 liệt sĩ vô danh được xác minh danh tính

Sau một năm hoạt động, Ngân hàng Gen liệt sĩ đã thu nhận hơn 51.000 mẫu ADN từ thân nhân, giúp xác minh danh tính 16 liệt sĩ vô danh. Dự án này là một nỗ lực nhân văn của Chính phủ, Bộ Công an và doanh nghiệp GeneStory, với mục tiêu tìm lại người thân cho hàng trăm nghìn gia đình.

Ngân hàng Gen liệt sĩ được thành lập vào ngày 23.7.2024, với nhiệm vụ sử dụng công nghệ giám định ADN hiện đại để xác minh danh tính của các liệt sĩ. Thông qua việc sàng lọc và đối chiếu ADN của thân nhân với các mẫu hài cốt liệt sĩ chưa xác định được danh tính, ngân hàng gen tiến hành xác minh chính xác danh tính của các liệt sĩ.

Tính đến tháng 7.2025, ngân hàng gen đã tiếp nhận hơn 51.000 mẫu ADN từ thân nhân liệt sĩ tại 34 tỉnh, thành, đạt khoảng 5% mục tiêu quốc gia là 1 triệu mẫu vào năm 2030. Qua đó, hoàn thành phân tích, cập nhật vào cơ sở dữ liệu căn cước hơn 11.000 mẫu. Đặc biệt, tính đến thời điểm hiện tại đã xác định được danh tính 16 trường hợp.

Toàn bộ chi phí liên quan đến việc thu mẫu, phân tích, đối sánh và trả kết quả đều được miễn phí. Nguồn kinh phí thực hiện đến từ sự đóng góp của các doanh nghiệp trên cả nước.

GeneStory, đơn vị xây dựng Ngân hàng Gen liệt sĩ, cho biết ngân hàng được xây dựng hiện đại, bảo mật. Hệ thống hỗ trợ lưu trữ, phân tích chính xác hàng chục nghìn mẫu ADN, chuẩn hóa quy trình thu mẫu, kiểm soát chất lượng và đào tạo kỹ thuật viên.

Đến năm 2030, ngân hàng gen đặt mục tiêu hoàn thành việc thu nhận 1 triệu mẫu ADN từ thân nhân, góp phần xác định danh tính hàng chục nghìn liệt sĩ vô danh, đồng thời phục vụ cho việc quy tập hài cốt và nghiên cứu y học di truyền trong dài hạn.

Dự án không chỉ là một công trình khoa học mang tầm quốc gia, mà còn là biểu tượng cho lòng tri ân sâu sắc của dân tộc Việt Nam với những anh hùng đã ngã xuống vì hòa bình và độc lập của Tổ quốc.

Công nghệ trả lại danh tính cho liệt sĩ

Trong hành trình ‘trả lại tên’ cho các liệt sĩ, mới đây, Mỹ cũng đã bàn giao trang thiết bị, vật tư, hóa chất và quy trình xét nghiệm ADN cho Việt Nam nhằm phục vụ giám định hài cốt chưa định danh trong chiến tranh tại Việt Nam.

GS-TS Chu Hoàng Hà – Phó chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam (VAST) – cho biết, gần hai năm qua trong quá trình thực hiện giám định hài cốt, các nhà khoa học của Viện Sinh học và các chuyên gia quốc tế đã nỗ lực không ngừng để phát triển, tối ưu hóa và chuyển giao công nghệ phân tích ADN hài cốt liệt sĩ tiên tiến trên nền kỹ thuật giải trình tự thế hệ mới (NGS), dựa trên các chỉ thị SNP phù hợp với điều kiện đặc thù của Việt Nam do phần lớn các mẫu hài cốt đã bị phân hủy nặng sau nhiều thập kỷ trong môi trường nhiệt đới nóng ẩm.

Các kết quả thu được rất đáng ghi nhận: tỷ lệ chiết tách thành công ADN từ các mẫu hài cốt tăng từ 22% lên tới 70% – minh chứng cho một bước tiến quan trọng về công nghệ. Việc giải trình tự gen và phân tích chỉ thị SNP đã mở ra khả năng khớp nối với thân nhân có quan hệ huyết thống xa đến 4 hoặc 5 thế hệ – điều chưa từng đạt được trước đây.

Đây là lần đầu tiên các chuyên gia đã chứng minh được tính khả thi của việc áp dụng công nghệ tiên tiến với nền tảng kỹ thuật SNP-NGS vào công tác giám định ADN hài cốt liệt sĩ Việt Nam.

Việc đầu tư, tiếp nhận và đưa vào vận hành các trang thiết bị phân tích ADN hiện đại đánh dấu một bước tiến quan trọng, giúp các nhà khoa học nâng cao năng lực kỹ thuật và làm chủ hoàn toàn công nghệ. Nhờ đó, quy trình phân tích mẫu hài cốt lâu năm được thực hiện trên quy mô lớn, với độ chính xác cao, mở ra khả năng khớp nối dữ liệu ADN giữa mẫu hài cốt và mẫu thân nhân có quan hệ huyết thống xa đến 4-5 thế hệ.

Ở Việt Nam, việc xác minh danh tính liệt sĩ đã trở thành một nhiệm vụ quan trọng và cấp thiết trong những năm qua. Tuy nhiên, do nhiều nguyên nhân, vẫn còn khoảng 300.000 mộ liệt sĩ chưa được xác minh thông tin và khoảng 180.000 hài cốt liệt sĩ cần được quy tập. Để giải quyết vấn đề này, các cơ quan chức năng đang đẩy mạnh ứng dụng công nghệ hiện đại, đặc biệt là công nghệ giám định ADN, nhằm xác định danh tính của các liệt sĩ.

Theo thông tin mới nhất, đến năm 2030, ngành sẽ phấn đấu xác định được danh tính của 20.000 liệt sĩ thông qua phương pháp giám định ADN. Đây là mục tiêu đầy tham vọng, nhưng cũng là cần thiết để giải quyết những tồn tại lâu đời và góp phần an dân, tri ân các anh hùng liệt sĩ. Việc ứng dụng công nghệ và mở rộng hợp tác quốc tế được coi là bước tiến mới, mang lại hy vọng sớm giải quyết được những vấn đề tồn tại.

Thực tế, công nghệ giám định ADN đã được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực, bao gồm cả xác định danh tính của các cá nhân. Trong lĩnh vực xác minh danh tính liệt sĩ, công nghệ này đã được sử dụng để phân tích mẫu ADN từ hài cốt liệt sĩ và đối chiếu với các mẫu ADN của người thân liệt sĩ. Qua đó, giúp xác định danh tính của liệt sĩ một cách chính xác.

Ngoài ra, việc hợp tác quốc tế cũng đóng vai trò quan trọng trong việc xác minh danh tính liệt sĩ. Nhiều tổ chức và cơ quan quốc tế đã hỗ trợ Việt Nam trong việc xác định danh tính liệt sĩ, đặc biệt là trong việc cung cấp công nghệ và chuyên môn. Sự hợp tác này không chỉ giúp đẩy nhanh tiến độ xác minh danh tính liệt sĩ mà còn góp phần tăng cường mối quan hệ giữa Việt Nam và các nước trên thế giới.

Trước những nỗ lực của các cơ quan chức năng, nhiều người dân đã bày tỏ sự mong đợi và hy vọng vào việc xác minh danh tính liệt sĩ. Họ tin rằng, với sự hỗ trợ của công nghệ hiện đại và hợp tác quốc tế, việc xác minh danh tính liệt sĩ sẽ được thực hiện một cách nhanh chóng và chính xác, góp phần an dân và tri ân các anh hùng liệt sĩ.

Đại diện cơ quan chức năng cho biết, để đạt được mục tiêu đề ra, các đơn vị đang tích cực triển khai các giải pháp công nghệ hiện đại và hợp tác quốc tế. Đồng thời, cơ quan chức năng cũng kêu gọi người dân tham gia hỗ trợ và cung cấp thông tin để giúp xác minh danh tính liệt sĩ.

Có thể thấy, việc xác minh danh tính liệt sĩ không chỉ là một nhiệm vụ quan trọng mà còn là một cách để tri ân và tôn vinh các anh hùng liệt sĩ đã hy sinh vì Tổ quốc. Với sự nỗ lực của các cơ quan chức năng và sự hỗ trợ của công nghệ hiện đại, hy vọng rằng mục tiêu xác định danh tính của 20.000 liệt sĩ vào năm 2030 sẽ được thực hiện, góp phần giải quyết những tồn tại lâu năm và an dân.

GeneStory – ‘Chìa khóa’ giải mã gene giúp xác định danh tính liệt sĩ và xây dựng nền y học dự phòng cho người Việt, đã đạt được những kết quả ấn tượng sau chưa đầy một năm triển khai dự án ‘Ngân hàng ADN liệt sĩ’. Thông tin trên được Giáo sư Vũ Hà Văn, Chủ tịch và Nhà sáng lập GeneStory, cùng Tiến sĩ Dương Ngọc Cường, Tổng Giám đốc GeneStory, chia sẻ trong một cuộc phỏng vấn gần đây.

Dự án ‘Ngân hàng ADN liệt sĩ’ của GeneStory đã thu thập được 51.000 mẫu ADN thân nhân liệt sĩ, một con số đáng kể trong thời gian ngắn. Mục tiêu của dự án này là hỗ trợ việc xác định danh tính của các liệt sĩ vẫn còn nhiều gia đình chưa tìm được phần mộ người thân sau hơn 50 năm. Theo GS. Vũ Hà Văn, cả nước có hơn 1 triệu liệt sĩ và khoảng 300.000 ngôi mộ liệt sĩ đã được quy tập nhưng chưa xác định được danh tính.

Tiến sĩ Dương Ngọc Cường cho biết GeneStory đã xác định danh tính 16 liệt sĩ và đưa họ trở về với gia đình, đánh dấu một thành công đáng kể của dự án. Không chỉ dừng lại ở đó, việc giải mã gene còn giúp xây dựng nền tảng cho y học dự phòng tại Việt Nam. GeneStory cũng đang triển khai dự án ‘Thuốc đúng cho em’ với mục tiêu xét nghiệm gene để xác định thuốc phù hợp cho trẻ em bị bệnh động kinh.

Trong tương lai, GeneStory dự kiến sẽ tiếp tục mở rộng nghiên cứu và triển khai các chương trình ‘thuốc đúng’ đối với nhiều bệnh lý khác. Với mục tiêu trở thành ‘chìa khóa’ giải mã gene giúp người Việt làm chủ công nghệ lõi, GeneStory kỳ vọng sẽ đóng góp nhiều hơn cho cộng đồng và xây dựng một nền y tế thông minh.

Thông qua các dự án và hoạt động của mình, GeneStory đã và đang khẳng định vai trò của mình trong việc ứng dụng công nghệ di truyền vào đời sống và y tế. GeneStory không chỉ giúp giải mã gene để xác định danh tính liệt sĩ mà còn hướng tới xây dựng nền tảng vững chắc cho y học dự phòng tại Việt Nam. Để biết thêm thông tin về GeneStory và các dự án của công ty, vui lòng truy cập vào trang web https://www.gene-story.vn/ để cập nhật thông tin mới nhất.

Hội Phụ nữ Công an tỉnh Thanh Hóa vừa tổ chức một buổi gặp mặt ấm áp và trao hỗ trợ cho cháu Vi Việt Dũng, con trai của liệt sĩ Công an nhân dân Vi Văn Luân, người đã anh dũng hy sinh trong quá trình thực hiện nhiệm vụ đấu tranh phòng, chống tội phạm ma túy tại biên giới.

Chương trình hỗ trợ này là một phần trong hoạt động “Mẹ đỡ đầu – Kết nối yêu thương” do Hội Phụ nữ Công an tỉnh Thanh Hóa phát động từ năm 2022. Mục tiêu của chương trình là hỗ trợ trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, đặc biệt là con của các cán bộ, chiến sĩ Công an nhân dân đã hy sinh trong khi làm nhiệm vụ. Với sự hỗ trợ này, Hội Phụ nữ Công an tỉnh Thanh Hóa mong muốn mang lại một phần nào đó sự ổn định và động viên tinh thần cho gia đình liệt sĩ Vi Văn Luân, giúp cháu Vi Việt Dũng có thêm động lực vươn lên trong học tập và cuộc sống.

Liệt sĩ Vi Văn Luân đã hy sinh vào ngày 06/02/2021, trong một nhiệm vụ truy bắt đối tượng mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy tại bản Tà Cóm, xã Trung Lý, huyện Mường Lát. Sự ra đi đột ngột của anh đã để lại mất mát to lớn cho gia đình và đồng đội. Cháu Vi Việt Dũng, sinh năm 2015, hiện đang sinh sống tại xã Mường Lát, sẽ nhận được hỗ trợ hàng tháng với mức kinh phí 500.000 đồng từ chương trình “Mẹ đỡ đầu – Kết nối yêu thương” trong thời gian từ năm 2025 đến năm 2030.

Tại buổi gặp mặt, Hội Phụ nữ Công an tỉnh Thanh Hóa đã trao kinh phí hỗ trợ năm đầu tiên là 6 triệu đồng cùng nhiều phần quà ý nghĩa và đồ dùng học tập cho cháu Vi Việt Dũng. Sự hỗ trợ này không chỉ mang giá trị vật chất mà còn là nguồn động viên to lớn về tinh thần, giúp cháu chuẩn bị bước vào năm học mới với tâm thế tích cực và quyết tâm vươn lên.

Chị Ngân Thị An, vợ liệt sĩ Vi Văn Luân, đã xúc động chia sẻ về sự ra đi của chồng và sự hỗ trợ kịp thời của Hội Phụ nữ Công an tỉnh dành cho các con. Chị cho biết, sự quan tâm sâu sắc từ Bộ Công an, Công an tỉnh Thanh Hóa, cấp ủy, chính quyền địa phương và các tổ chức đoàn thể đã tiếp thêm sức mạnh cho gia đình chị vượt qua mất mát.

Chương trình “Mẹ đỡ đầu – Kết nối yêu thương” của Hội Phụ nữ Công an tỉnh Thanh Hóa thể hiện sự tiếp nối nghĩa tình đồng chí, đồng đội trong lực lượng Công an nhân dân. Đồng thời, chương trình cũng lan tỏa giá trị nhân văn sâu sắc, tri ân những cống hiến, hy sinh thầm lặng của người chiến sĩ Công an nơi biên cương Tổ quốc. Thông qua hoạt động này, Hội Phụ nữ Công an tỉnh Thanh Hóa mong muốn kêu gọi thêm nhiều tấm lòng hảo tâm, cùng chung tay hỗ trợ và chăm sóc trẻ em có hoàn cảnh khó khăn, giúp các em có cơ hội phát triển và vươn lên trong cuộc sống.

Chiều ngày 25/7, Cục Cảnh sát Quản lý hành chính về trật tự xã hội (C06, Bộ Công an) đã tổ chức Hội nghị sơ kết Kế hoạch 356/KH-BCA-C06 về việc thu nhận mẫu ADN của thân nhân liệt sĩ chưa xác định được danh tính. Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã tham dự và phát biểu chỉ đạo tại hội nghị.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã bày tỏ sự xúc động và đau lòng khi biết rằng Việt Nam hiện có khoảng 652.000 thương binh, hơn 132.000 Bà mẹ Việt Nam anh hùng và khoảng 320.000 người bị ảnh hưởng bởi chất độc hóa học. Những con số này là minh chứng cho những hy sinh và đóng góp của người dân Việt Nam trong cuộc đấu tranh giành độc lập và tự do cho đất nước.

Kế hoạch 356 của Bộ Công an là một chương trình quy mô lớn, mang giá trị nhân văn sâu sắc, hướng đến mục tiêu xác định danh tính cho các liệt sĩ còn thiếu thông tin, những người con đã hóa thân vào đất mẹ, đang yên nghỉ tại hàng nghìn nghĩa trang trên khắp cả nước. Tính đến ngày 20/7, toàn quốc đã thu nhận được hơn 57.000 mẫu ADN thân nhân liệt sĩ. Căn cứ thông tin 128 hài cốt liệt sĩ được quy tập về nghĩa trang liệt sĩ Đức Cơ – Gia Lai do Cục Chính sách Bộ Quốc phòng cung cấp, C06 đã chỉ đạo và phối hợp với công an địa phương rà soát để thu mẫu ADN thân nhân 89 liệt sĩ.

Kết quả, C06 đã phối hợp với Cục Người có công (Bộ Nội vụ) hoàn thành hồ sơ công nhận danh tính liệt sĩ đối với 16 anh hùng liệt sĩ. Đây là kết quả bước đầu triển khai ngân hàng Gen (ADN) của thân nhân liệt sĩ chưa xác định được danh tính. Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cho biết đất nước ta có hơn 1,2 triệu liệt sĩ, trong đó, khoảng 900.000 hài cốt đã được quy tập về các nghĩa trang. Tuy nhiên, đến nay vẫn còn khoảng 300.000 hài cốt liệt sĩ đã được an táng nhưng chưa xác định được danh tính.

Thủ tướng bày tỏ trăn trở trước thực tế rằng thời gian đang trôi đi, điều kiện khí hậu, môi trường khắc nghiệt khiến việc tìm kiếm và xác minh danh tính liệt sĩ ngày càng khó khăn hơn. Trong khi đó, thân nhân liệt sĩ, những người mong mỏi được đón phần mộ người thân trở về, ngày một già yếu, thậm chí nhiều người đã không còn. Thủ tướng chỉ đạo rằng cần phải đột phá, hành quân nhanh hơn để chạy đua với thời gian. Đây là cuộc chạy đua vì ký ức, vì đạo lý và vì tương lai.

Xác định ADN không chỉ là thao tác kỹ thuật sinh học, mà còn là chìa khóa phục hồi ký ức lịch sử cho thân nhân gia đình liệt sĩ, là công cụ để kết nối quá khứ, hiện tại và tương lai. Việc này thể hiện sự tri ân sâu sắc, là giá trị đạo lý và nhân văn đặc biệt của dân tộc Việt Nam. Thủ tướng nhấn mạnh rằng mục tiêu của chúng ta là đưa được nhiều liệt sĩ trở về với tên tuổi, với quê hương, gia đình, để không một liệt sĩ nào bị lãng quên, không một gia đình liệt sĩ nào còn phải chờ đợi, mong ngóng trong vô vọng.

Để đạt được mục tiêu này, Thủ tướng yêu cầu các cơ quan chức năng cần tiếp tục đẩy mạnh việc thu nhận mẫu ADN, xác định danh tính liệt sĩ. Đồng thời, cần có những biện pháp hỗ trợ, giúp đỡ thân nhân liệt sĩ trong việc tìm kiếm và xác minh danh tính người thân. Thủ tướng cũng nhấn mạnh rằng việc xác định ADN không chỉ là trách nhiệm của các cơ quan chức năng mà còn là trách nhiệm của cả xã hội.

Thủ tướng tin tưởng rằng với sự chung tay của toàn xã hội, sự hỗ trợ của các cơ quan chức năng, chúng ta sẽ sớm xác định được danh tính của các liệt sĩ, đưa được nhiều liệt sĩ trở về với tên tuổi, với quê hương, gia đình. Đây là một việc làm có ý nghĩa nhân văn sâu sắc, thể hiện sự tri ân sâu sắc của Đảng, Nhà nước và nhân dân Việt Nam đối với những người đã hy sinh vì độc lập, tự do của đất nước.

Chính sách chăm lo cho người có công là một trong những ưu tiên hàng đầu của Đảng và Nhà nước trong những năm qua. Mới đây, Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội đã ban hành Công văn số 4091/UBND-ĐT về việc triển khai Đề án hỗ trợ xây dựng mới hoặc cải tạo, sửa chữa nhà ở cho người có công với cách mạng và thân nhân liệt sĩ, với kinh phí gần 93 tỷ đồng.

Thực hiện đề án này, tại huyện Sóc Sơn, Hà Nội, cựu chiến binh Phạm Văn Lượng đang được hỗ trợ 100 triệu đồng để xây tiếp tầng hai ngôi nhà của mình. Ông Lượng là người đã tham gia cuộc chiến đấu bảo vệ biên giới phía bắc, vợ ông đã mất sau nhiều năm phải chữa trị bệnh vất vả, tốn kém. Hiện ông sống với người vợ thứ hai và một con trai.

Không chỉ tại Hà Nội, nhiều tỉnh thành khác cũng đang tích cực thực hiện các chương trình hỗ trợ nhà ở cho người có công với cách mạng. Tại tỉnh Cao Bằng, 155 ngôi nhà sẽ được xây dựng mới hoặc sửa chữa cho các gia đình chính sách. Tỉnh Bắc Ninh cũng đã và đang nỗ lực phấn đấu hỗ trợ cho tất cả các gia đình chính sách. Ông Triệu Văn Thuận, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Trường Hà, cho rằng chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát không chỉ cải thiện điều kiện an cư mà còn góp phần hiện thực hóa mục tiêu chăm lo chu đáo hơn đời sống vật chất, tinh thần cho các gia đình chính sách.

Từ đầu năm 2025, Chính phủ đã ban hành nhiều chính sách nhằm chăm lo tốt hơn cho thân nhân liệt sĩ và gia đình có công với cách mạng. Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính ký Quyết định số 808/QĐ-TTg về việc kiện toàn Ban Chỉ đạo Trung ương triển khai xóa nhà tạm, nhà dột nát trên phạm vi cả nước. Hội Hỗ trợ gia đình liệt sĩ Việt Nam cũng đã tích cực chung tay hỗ trợ, xây nhà tình nghĩa cho gia đình thương binh, thân nhân liệt sĩ. Trong sáu tháng đầu năm, Hội và các cấp Hội cơ sở đã tặng 41 nhà tình nghĩa và sửa chữa 15 nhà; tặng 190 sổ tiết kiệm và 5.819 suất quà cho các gia đình liệt sĩ .

Những nỗ lực này nhằm thể hiện lòng biết ơn và trách nhiệm của cả xã hội đối với những người đã có công với cách mạng, đảm bảo họ có cuộc sống tốt hơn. Việc hỗ trợ nhà ở cho người có công với cách mạng không chỉ giúp họ ổn định cuộc sống mà còn là sự tri ân và ghi nhận của Đảng và Nhà nước đối với những cống hiến của họ cho đất nước.

Trong thời gian tới, các địa phương sẽ tiếp tục đẩy mạnh thực hiện các chương trình hỗ trợ nhà ở cho người có công với cách mạng. Điều này không chỉ giúp cải thiện điều kiện sống của họ mà còn góp phần xây dựng xã hội công bằng và phát triển bền vững. Sự quan tâm và hỗ trợ từ Đảng, Nhà nước và xã hội sẽ giúp người có công với cách mạng và thân nhân liệt sĩ có cuộc sống tốt hơn, an cư lạc nghiệp và phát triển.

Công nghệ giải trình tự gen đã được các chuyên gia tại GeneStory sử dụng để so sánh gene của người thân với dữ liệu từ Bộ Công an, giúp xác định danh tính 16 liệt sĩ sau gần một năm triển khai thu nhận mẫu thân nhân liệt sĩ trên toàn quốc.

Dự án Ngân hàng gene, được Thủ tướng Phạm Minh Chính kích hoạt vào tháng 7/2024, nhằm xây dựng cơ sở dữ liệu ADN quy mô lớn để lưu trữ thông tin gene của hài cốt liệt sĩ và thân nhân, phục vụ việc đối sánh và xác định danh tính. Việt Nam có hơn một triệu liệt sĩ, nhưng khoảng 500.000 người vẫn chưa xác định được danh tính. Nhiều gia đình đã chờ đợi hàng chục năm để tìm được phần mộ thân nhân.

GS Vũ Hà Văn, Giám đốc Khoa học của Viện Nghiên cứu Dữ liệu lớn, cho biết GeneStory đã làm chủ toàn bộ quy trình giải mã gene từ thu mẫu, phân tích đến diễn giải dữ liệu với độ chính xác giải trình tự gene lên đến hơn 99%. Trong dự án này, việc giải mã gene được ứng dụng theo dòng mẹ là chủ yếu. Vì vậy, việc thu mẫu được ưu tiên thực hiện trên các đối tượng là mẹ đẻ, bà ngoại, anh chị em cùng mẹ; anh, em, con của chị gái, em gái mẹ đẻ liệt sĩ; con của chị gái, em gái liệt sĩ.

TS Dương Ngọc Cường, Tổng giám đốc GeneStory, cho biết để xác định danh tính liệt sĩ, các kỹ thuật viên đã đến từng gia đình thu thập mẫu. Sau gần một năm, đã có hơn 51.000 mẫu được thu thập từ 63 tỉnh thành. Các mẫu ADN được đưa về phòng xét nghiệm của GeneStory, sau đó phân tích, giải mã gene từ hài cốt các liệt sĩ đã quy tập. Sau khi phân tích và đối sánh ADN, đã xác định danh tính 16 liệt sĩ.

Dự án tiếp tục giúp hàng trăm nghìn gia đình tìm lại tên người thân, tri ân Mẹ Việt Nam Anh hùng, giảm thiểu thời gian chờ và mất mẫu di truyền khi ADN của liệt sĩ bị phân hủy. GS Vũ Hà Văn cho biết ứng dụng công nghệ giải mã gene trong lâm sàng không chỉ dừng lại ở việc tìm kiếm thân nhân. Công nghệ này cho phép tìm hiểu về sức khỏe thể chất, hướng đến việc tiên lượng nguy cơ mắc bệnh do di truyền, bệnh ung thư… của mỗi cá thể dựa vào kiểu gene, thậm chí xây được biểu đồ đánh giá tiến triển từ nguy cơ mắc bệnh thấp đến cao theo độ tuổi.

Hiện tại, dự án Ngân hàng gene đang tiếp tục được triển khai trên toàn quốc, với mục tiêu xác định danh tính của các liệt sĩ còn tồn đọng. Để đạt được mục tiêu này, công ty GeneStory https://gene-story.vn/ đang tích cực phối hợp với các cơ quan chức năng, tổ chức và cá nhân để thu thập mẫu ADN và xây dựng cơ sở dữ liệu gene.

Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà khẳng định ngành Nội vụ sẽ nỗ lực hơn nữa trong công tác tìm kiếm, xác định danh tính hơn nửa triệu liệt sỹ để xoa dịu nỗi đau của gia đình các liệt sỹ.

Tại Hội nghị gặp mặt người có công, nhân chứng lịch sử tiêu biểu năm 2025, sáng 24/7, người đứng đầu Bộ Nội vụ bày tỏ sự trăn trở khi vẫn còn gần 200.000 liệt sỹ chưa được quy tập, gần 300.000 liệt sỹ chưa xác định được thông tin. Để đáp lại nỗi mong chờ của các gia đình người có công với cách mạng, Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà khẳng định công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sỹ thời gian tới sẽ được thực hiện với quyết tâm cao nhất.

‘Đề án xác định hài cốt liệt sỹ còn thiếu thông tin được thực hiện với ý nghĩa là một trách nhiệm, bổn phận đạo lý thiêng liêng. Ngành Nội vụ sẽ nỗ lực hơn nữa trong công tác tìm kiếm 200.000 liệt sỹ chưa được quy tập, gần 300.000 liệt sỹ chưa xác định được thông tin, để xoa dịu nỗi đau mòn mỏi chờ đợi thông tin của những người mẹ, người vợ và gia đình liệt sỹ’, Bộ trưởng nêu quyết tâm.

Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà thông tin, năm 2025 là một dấu mốc đặc biệt đối với đất nước Việt Nam khi kỷ niệm 50 năm Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, 80 năm thành lập nước, cùng với những thay đổi to lớn, toàn diện mang tầm vóc chiến lược và thời đại sâu sắc. Chứng kiến những thành tựu phát triển vượt bậc của đất nước và trước niềm vui, hạnh phúc, niềm tin của Nhân dân và toàn thể người có công trước sự chuyển mình, đổi mới mạnh mẽ của đất nước, nữ tư lệnh ngành Nội vụ thấm thía hơn giá trị của hòa bình, độc lập, tự do, ấm no hạnh phúc.

Bước vào giai đoạn phát triển mới của dân tộc, Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà nhấn mạnh, với trách nhiệm là cơ quan quản lý nhà nước đối với người có công với cách mạng, Bộ Nội vụ phối hợp chặt chẽ với các ngành, các cấp trong hệ thống chính trị, tiếp tục đổi mới tư duy, nỗ lực tham mưu với Đảng, Nhà nước hoàn thiện thể chế, chính sách đối với người có công theo hướng phục vụ, hiện đại, toàn diện, bao trùm, hiệu quả và nhân văn. Trong đó, ngành sẽ thực hiện đầy đủ và hiệu quả định hướng về chính sách đối với người có công theo tinh thần Nghị quyết số 42 của Ban Chấp hành Trung ương Khóa XIII. Đó là ‘Chú trọng thực hiện chính sách ưu đãi người có công với cách mạng; quan tâm chăm lo đời sống vật chất, tinh thần người có công, nhất là người ở vùng sâu, vùng xa, người gặp khó khăn trong cuộc sống’.

Đặc biệt, Bộ sẽ tiếp tục tham mưu cho lãnh đạo Đảng, Nhà nước tiếp tục nâng mức chuẩn trợ cấp, phụ cấp ưu đãi theo hướng phải là mức cao nhất trong các chính sách xã hội. Dự kiến trong quý IV năm 2025, Bộ sẽ trình Chính phủ ban hành Nghị định thay thế Nghị định quy định chi tiết Pháp lệnh Ưu đãi người có công với cách mạng. Sớm hơn, vào quý III, Bộ sẽ trình Chính phủ ban hành Nghị định điều chỉnh chế độ trợ cấp hàng tháng đối với thanh niên xung phong đã hoàn thành nhiệm vụ trong kháng chiến giai đoạn 1965-1975.

Ngày 21/7, nhân kỷ niệm 78 năm Ngày Thương binh – Liệt sĩ, Ủy viên BTV Thành ủy, Phó Chủ tịch Thường trực HĐND thành phố Trần Phước Sơn đã thực hiện chuyến thăm và tặng quà cho các gia đình Mẹ Việt Nam Anh hùng trên địa bàn phường Hải Vân.

Trong chuyến thăm, ông Trần Phước Sơn đã đến nhà của Mẹ Việt Nam anh hùng Lê Thị Buồi, 97 tuổi, trú tại phường Hải Vân. Mẹ có hai con trai là liệt sĩ đã hy sinh trong sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc. Tại đây, ông đã bày tỏ lòng biết ơn và sự tri ân trước những hy sinh to lớn của các Mẹ Việt Nam anh hùng.

Không chỉ dừng lại ở đó, ông Sơn cũng đã đến thăm gia đình Mẹ Việt Nam anh hùng Ngô Thị Bé, 91 tuổi, cũng trú tại phường Hải Vân. Mẹ Ngô Thị Bé có hai em trai là liệt sĩ, đã ngã xuống khi tuổi đời còn rất trẻ. Những câu chuyện về gia đình và những người thân yêu đã khiến ông Sơn càng thêm xúc động và thấm thía hơn về sự hy sinh của các Mẹ Việt Nam Anh hùng.

Thay mặt lãnh đạo thành phố, ông Trần Phước Sơn đã gửi lời chúc mừng và lời cầu chúc các Mẹ Việt Nam Anh hùng sống vui, sống khỏe. Ông hy vọng rằng các mẹ sẽ tiếp tục là nguồn động viên và khích lệ cho con cháu phát huy truyền thống gia đình, tiếp tục đóng góp công sức xây dựng quê hương ngày càng giàu đẹp.

Đồng thời, ông cũng đề nghị chính quyền địa phương cần tiếp tục dành sự quan tâm và chăm lo chu đáo cho các gia đình chính sách và người có công trên địa bàn. Đây là nhiệm vụ chính trị quan trọng, thể hiện đạo lý “Uống nước nhớ nguồn” của dân tộc ta.

Ông Trần Phước Sơn khẳng định, Đảng, Nhà nước và thành phố luôn đặt công tác thương binh, liệt sĩ và các hoạt động đền ơn đáp nghĩa lên hàng đầu. Các chính sách dành cho người có công với cách mạng luôn được ưu tiên và dành nguồn lực thực hiện. Đây là sự thể hiện cụ thể và thiết thực của tinh thần nhân đạo, đề cao giá trị của sự hy sinh và cống hiến vì Tổ quốc.

Tháng Bảy – tháng của tri ân, của những tưởng nhớ và hoài niệm trong dạt dào cảm xúc thiêng liêng, chúng tôi đến nhà bà Mã Thị Dung, 89 tuổi, xóm Dẻ Đoóng, xã Hòa An – tấm gương vợ liệt sĩ đã vượt lên nỗi đau mất mát với sự hy sinh cao cả, lòng yêu nước và ý chí kiên cường, sống cuộc đời ý nghĩa trong hành trình góp phần viết nên trang sử vẻ vang của dân tộc.

Trong căn nhà nhỏ, bà Mã Thị Dung ngồi lặng lẽ với đôi mắt ngấn lệ, bàn tay xù xì nhẹ nhàng đặt lên bức ảnh của người chồng là liệt sĩ Nông Quang Khánh. Nhớ những tháng ngày hạnh phúc ngắn ngủi, nhớ dáng vẻ kiên cường anh dũng của chồng, nhớ mộ phần liệt sĩ trong sắc xanh của đại ngàn Nghĩa trang Liệt sĩ quốc gia Trường Sơn.

Năm 1962, chàng thanh niên mồ côi Nông Quang Khánh nhập ngũ, trong quá trình làm nhiệm vụ đã quen và cảm mến cô gái thùy mị, xinh đẹp Mã Thị Dung khi đó là đội viên thanh niên xung phong. Đầu năm 1964, hai người nên duyên vợ chồng, cuối năm 1964 hạnh phúc nhân đôi khi hai vợ chồng đón cô con gái đầu lòng Nông Thị Bền và đầu năm 1967 tiếp tục đón con trai Nông Trung Kiên ra đời.

Nhưng hạnh phúc ngắn ngủi chẳng tày gang, đến tháng 6/1967, giữa lúc cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước của dân tộc bước vào giai đoạn ác liệt, chồng bà đã xung phong vào chiến trường phía Nam để được trực tiếp chiến đấu góp phần giải phóng quê hương. Hòa cùng vào đoàn quân Nam tiến, ông Khánh lên đường đánh giặc, còn bà Dung ở nhà trở lại công việc hằng ngày, chăm sóc con nhỏ cùng nỗi nhớ chồng cồn cào, da diết. Chiến tranh khốc liệt, bà Dung không nhận được tin tức hay lá thư nào của chồng nhưng bà Dung luôn vững tin, tự nhủ chồng bà sẽ trở về, 2 con sẽ được ở bên người cha bằng xương, bằng thịt chứ không phải qua những câu chuyện bà kể.

Nhưng chiến tranh kết thúc mà chồng bà mãi vẫn không trở về, đến năm 1977, sau bao mong ngóng thông tin của chồng, bà Dung nhận được lại là tin báo tử, máu xương người chồng bà thương nhớ đã hòa quyện nơi chiến trường. Đau đớn là thế nhưng bà cố gằng gượng đứng lên vì 2 con, vì niềm tự hào khi chồng anh dũng hy sinh để bảo vệ Tổ quốc trở thành động lực mạnh mẽ giúp bà không quản khó khăn, mất mát.

Sau niềm an ủi đã tìm được mộ phần của chồng, bà Dung trăn trở với nỗi niềm nên đưa ông về với quê hương để con cái được gần gũi chăm sóc phần mộ và để xứng đáng với tình hiếu nghĩa, đạo lý vợ chồng hay để ông nằm lại nơi chiến trường nơi ông và các đồng đội đã anh dũng chiến đấu và hy sinh. Hằng năm, bà và các con lại thu xếp thời gian vào thăm mộ ông Khánh, đến năm 2000, bà Dung mạnh mẽ quyết định không di dời hài cốt ông về với gia đình mà để ông Khánh yên nghỉ nơi linh thiêng khu mộ liệt sĩ Cao Bằng của Nghĩa trang Liệt sĩ quốc gia Trường Sơn.

Người vợ liệt sĩ như bà Mã Thị Dung cũng như bao người phụ nữ Việt Nam khác đều đã gói lại niềm riêng, sẵn sàng gạt tình yêu, hạnh phúc gia đình sang một bên để chồng yên tâm lên đường bảo vệ Tổ quốc. Mạnh mẽ vượt lên mọi mất mát, đau thương vẫn một lòng thờ chồng, nuôi con trưởng thành, là hậu phương vững chắc cho người lính đã nằm lại chiến trường phía Nam, góp phần cho đất nước hôm nay nở hoa.

Ngày 19/7, tại tỉnh An Giang, hơn 200 cán bộ, chiến sĩ Công an tỉnh đã ra quân tổ chức hoạt động dọn dẹp, vệ sinh và thay hoa mới cho hơn 9.000 mộ liệt sĩ trên địa bàn tỉnh. Đây là một phần trong chuỗi các sự kiện kỷ niệm 78 năm Ngày Thương binh – Liệt sĩ (27/7/1947 – 27/7/2025) do Ban Thanh niên Công an tỉnh An Giang phối hợp với Tập đoàn Viễn thông Quân đội Viettel tỉnh An Giang tổ chức.

Trung tá Trương Văn Quốc, trưởng Ban Thanh niên Công an tỉnh An Giang, cho biết hoạt động này có ý nghĩa rất lớn, không chỉ nhằm tuyên truyền sâu rộng, giáo dục chính trị tư tưởng, đạo đức lối sống cho đoàn viên về truyền thống yêu nước, đạo lý “Uống nước nhớ nguồn”, mà còn thể hiện trách nhiệm của cán bộ, đoàn viên thanh niên công an trong việc chăm sóc người có công với cách mạng, gia đình chính sách, thương bệnh binh, gia đình liệt sĩ.

Trong hoạt động này, các cán bộ, chiến sĩ công an và viên chức, người lao động của Viettel An Giang đã cùng nhau dọn dẹp, lau dọn bát hương, thay hoa mới cho hơn 9.000 mộ liệt sĩ tại các nghĩa trang liệt sĩ trên địa bàn tỉnh, bao gồm Nghĩa trang liệt sĩ tỉnh ở phường Rạch Giá, Nghĩa trang liệt sĩ An Châu ở xã An Châu và Nghĩa trang liệt sĩ Dốc Bà Đắc ở phường Thới Sơn. Những việc làm này không chỉ giúp chỉnh trang, tu sửa các phần mộ liệt sĩ thêm xanh và sạch, mà còn thể hiện lòng biết ơn và tri ân sâu sắc đối với những người đã hy sinh vì công cuộc đấu tranh bảo vệ Tổ quốc.

Bên cạnh hoạt động dọn dẹp, vệ sinh và thay hoa mới cho các mộ liệt sĩ, đơn vị còn tổ chức các điểm khám bệnh, phát thuốc miễn phí cho các gia đình chính sách; vận động quyên góp kinh phí để xây dựng, tu sửa nhà tình nghĩa, nhà đồng đội hoặc làm các công trình phúc lợi, phục vụ dân sinh tại các địa bàn vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới trong tỉnh. Những hoạt động này thể hiện sự quan tâm và trách nhiệm của cán bộ, chiến sĩ Công an tỉnh An Giang đối với các gia đình chính sách và người có công với cách mạng.

Hoạt động này cũng là dịp để giáo dục truyền thống yêu nước, đạo lý “Uống nước nhớ nguồn” cho các cán bộ, đoàn viên thanh niên công an, đồng thời thể hiện sự biết ơn và tri ân sâu sắc đối với những người đã hy sinh vì công cuộc đấu tranh bảo vệ Tổ quốc. Với những việc làm thiết thực và ý nghĩa, cán bộ, chiến sĩ Công an tỉnh An Giang đã thể hiện trách nhiệm và lòng biết ơn đối với các gia đình chính sách và người có công với cách mạng.

Thông qua hoạt động này, Ban Thanh niên Công an tỉnh An Giang và Tập đoàn Viễn thông Quân đội Viettel tỉnh An Giang hy vọng sẽ tiếp tục phát huy truyền thống yêu nước, đạo lý “Uống nước nhớ nguồn” và trách nhiệm của cán bộ, đoàn viên thanh niên công an trong việc chăm sóc người có công với cách mạng, gia đình chính sách, thương bệnh binh, gia đình liệt sĩ.